Przewódkowe odmiany zbóż – kiedy je posiać?
Przewódki to odmiany zbóż jarych nadające się również do siewu późnojesiennego dzięki dobrej zimotrwałości. Odmiany przewódkowe pszenicy, pszenżyta, a nawet żyta wysiewa się więc od listopada aż do lutego.
Korzyści z postawienia na odmiany przewódkowe
Przewódki polecane są głównie po późno schodzących z pola uprawach, takich jak: kukurydza na ziarno, burak cukrowy czy późne odmiany ziemniaka. Ma to miejsce kiedy minął optymalny termin siewów ozimin, a jest jeszcze czas i warunki na to, by wysiać przewódki.
Odmiany przewódkowe z reguły lepiej plonują niż gdyby były siane wiosną, zwłaszcza kiedy wiosna jest sucha. Wówczas potrafią dobrze wykorzystać zapasy wody pochodzącej z opadów zimowych i obficiej się korzenią. Sprawia to, że są mniej podatne na warunki suszowe w późniejszych okresach i lepiej wykorzystują składniki pokarmowe.
Wśród zalet odmian przewódkowych wyróżnia się:
- szybsze dojrzewanie niż odmian sianych wiosną,
- szybsze przygotowanie stanowiska pod wcześniej siane oziminy (np. rzepak ozimy), a w przypadku uprawy zbóż jarych, głównie pszenicy czy pszenżyta, nie zawsze jest to możliwe.
Nie należy przyspieszać siewów przewódek, gdyż spowoduje to nadmierny rozwój roślin przed zimą, co zwiększy ich podatność na wymarzanie. Zasadniczym problemem w uprawie odmian przewódkowych jest ich przezimowanie w ostrych warunkach zimowych (bardzo niskie temperatury, brak okrywy śnieżnej, silne wiatry). Opinie na temat normy wysiewu są różne.
Przygotowanie stanowiska pod pszenicę jarą przewódkową
Przed przystąpieniem do siewu odmian pszenicy przewódki należy odpowiednio przygotować podłoże. Przed siewem zaleca się dokładne rozdrobnienie i wymieszanie resztek pożniwnych. Zwłaszcza jeśli jej przedplonem była kukurydza na ziarno.
Zabiegi przygotowujące glebę pod siew pszenicy jarej przewódkowej należy przeprowadzać w odpowiednich warunkach, a więc:
- nie zaleca się uprawy podłoża przy zbyt dużej wilgotności, gdyż może to doprowadzić do powstania zastoisk wodnych, które hamują wschody,
- powinna być wysiewana w momencie, kiedy gleba została dobrze doprawiona, a ponadto podłoże jest odpowiednio ogrzane i niezbyt wilgotne.
Nawożenie odmian przewódkowych pszenicy tak, jak w przypadku wszystkich odmian wykonuje się w oparciu o przeprowadzoną analizę gleby związaną z zasobnością podłoża w składniki odżywcze.
Kiedy zdecydować się na siew odmian przewódkowych pszenicy?
W polskim klimacie pszenice przewódkowe to najczęściej odmiany jare, które wyróżnia dobra zimotrwałość.
Uprawa odmian pszenic przewódkowych zalecana jest w momencie, kiedy siew pszenic ozimych nie jest możliwy w zalecanym terminie, ponieważ ma on ogromne znaczenie dla powodzenia całej uprawy. Taki siew nie powinien być przeprowadzony zbyt wcześnie, aby nie doprowadzić do jej nadmiernego rozwoju przed zimą. Tym bardziej, że taki rozrost może osłabić jej mrozoodporność. Ta drmatycznie spada przy silnych mrozach oraz przy braku okrywy śnieżnej.
Ponadto, odmiany przewódkowe pszenicy wykazują znacznie większą tolerancję na długość dnia. Pszenicę jarą przewódkową najlepiej wysiewać w listopadzie lub w pierwszej dekadzie grudnia, gdyż właśnie w tym okresie rośliny w największym stopniu są w stanie przezimować w fazie szpilkowania (BBCH 10).
Harenda – szczególnie polecana odmiana zboża przewódkowego.
Jedną z odmian przewódkowych polecanych przez firmę Top Farms Nasiona jest pszenica jara Harenda. Charakteryzuje się ona:
- wysokimi plonami o dobrej wartości technologicznej ziarna,
- wysoka Masą Tysiąca Ziaren- MTZ,
- dużą gęstością w stanie zsypnym,
- dobrym wyrównaniem,
- dużą tolerancją na zakwaszenie gleb oraz średnie wymagania stanowiskowe,
- odpornością na takie choroby jak: choroby podstawy źdźbła, rdzę brunatną, mączniaka prawdziwego oraz septoriozę plew.
Jakie jeszcze odmiany możemy uznać za przewódki? Dobrymi odmianami przewódkowymi są również pszenice jare: Tybalt, Arabella, Bombona, Waluta, Ostka Strzelecka i odmiany pszenżyta jarego: Dublet, Nagano oraz Mazur.
Fot. archiwum Tygodnika Poradnika Rolniczego (M. Kalinowski)
